تزخر مقاطعه عیلام بمعالم اثریه فریده لها بعد تاریخی وتتعلق باسلاف الکورد.

احد هذه الاطلال هی معابد النار الزرادشتیه القدیمه التی تدل علی حضاره ورقی هذا الشعب منذ الازل.

یوجد عدد کبیر من معابد النار فی عیلام, لازالت بعضا منها راسخة رغم الظروف العاصفة!

اغلب هذه المعابد ورثت من العهد الساساني.

هندسه معابد النار ذات معانی دینیه, وتمیزت بقباب مستنده علی اربعه اعمده, وایوانات علی مساحات مربعه او مستطیله وزخارف جمیله.

هندسه و تصمیم معابد النار هی النوات الاولی لهندسه المعمار في الشرق, ومنها القصور والمساجد الاسلامیة التی تاثرت بطراز هذا البناء الساساني الجمیل!

ادرجت هذه الاثار العیلامیه القیمه الی لائحه الاثار الوطنیه فی شرق کوردستان/ ایران, وغدت اماکن لجذب السواح الی ایلام.

اسمها بالکردی "ئاتەشگا/ تژگاه/چوار تاق" - بالفارسی "آتشکده/ چهارطاق".

اهم معابد النار فی عیلام:

- معبد نار سیاگل/ سیاهگل - ضفاف نهر کنگیر - ایوان.

- معبد نار سەپا - زەرنه – ایوان.

- معبد نار موشکان - قریه موشکان - سیروان/ چرداول (چوارداول)– سەرئاوکەلان/ سرابله.

- معبد نار ئاوشاران/ آبشاران.

- معبد نار کوشک قیەنفیر/ قینفر - جبل پەشمین – قریه گنبد پیر محمد – مهران - ملکشاهی.

- معبد نار میمه - زرین آباد.

- معبد نار قجر – قریه قجر – قریه "می خاس/ میشخاص" ایلام.

- معبد نار گلم/ کلم - قریه کلم - دره شهر(درەی شار)

- معبد نار تنگ بهرام چوبین - تنگه چوبینه – دره شهر.

- معبد نار سرخ آباد – تنوره سرخ گچی - دره شهر .

المصادر:

- کتاب "ایلام و تمدن دیرینه آن" - ایرج افشار سیستانی

- کتاب "دره شهر (سیمره)" - سیمین لک پور

- کتاب "ایلام از آغاز تا سقوط قاجاریه" - دکتر مرتضی اکبری

- معلومات شخصیه

...

چنار باشی